Boyun fıtığı, Vertebra olarak tanımlanan omur kemiklerinin arasında olan maddenin hasara uğraması sonucu meydana gelen hastalıktır. Travma, uzun süre hareketsiz durma, yaşın ilerlemesi gibi nedenler sonucu oluşabilir. Kollarda güç kaybı en yaygın belirtileri arasında yer alır. Fizik tedavi, ozon tedavisi gibi tamamlayıcı tedaviler boyun fıtığı tedavisinde yer alır.
Boyun Fıtığı Nedir?
Omurga, bedenin hareket etmesi ve dik durmasını sağlayan yapıdır. Omurga, ortasında omuriliğinde bulunduğu 33 adet omurdan meydana gelir. Omurlar bir tane yumuşak disk, iki tane yüzeysel eklem sayesinde birbirine bağlıdırlar.
Omurları birbirine bağlayan yumuşak disk, omurlar arasında baskıyı hafifleten, amortisör vazifesi gören kıkırdak bir dokuya sahiptir.
Yanlış yapılan bir hareket, kaza, yaşın ilerlemesi gibi nedenler sonucu amortisör görevi gören disk hasara uğrar omurları eskisi kadar koruyamaz. Bu durumda hasara uğrayan diskin dış bölümünde yırtıklar meydana gelir, diskin içinde bulunan yumuşak doku yırtılan tabakadan taşarak sinirlerin ve omuriliğin bulunduğu alana taşar ve fıtıklanmaya neden olur. Bunun sonucu omuriliğe giden sinirlerde aşırı baskı oluşur ve bazı şikayetlere sebep olur.
Boyun fıtığının en sık etkilediği bölümler C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, T1 sinir kökleridir. Yaygın olarak 5. ve 6. omurlar arasında daha az yaygın olarak da 6. ve 7. omurlar arasında görülür.
Boyun Fıtığı Başlangıcı Belirtileri Nelerdir?
Boyun fıtığı, toplumda sıklıkla görülen hastalıkların arasında yer alır. Kadınlarda erkeklere göre 1,5 kat daha fazla görülür. Boyun fıtığı başlangıç belirtileri, fıtıklaşan bölgeden başlar ve bedenin alt tarafına doğru yayılmaya başlar. Boyun fıtığı ağrısı, boyun, omuz, kol ve ellere vurabilir.
Boyun fıtığı başlangıcı belirtileri arasında boyun ağrısı, kollarda uyuşma, kollarda güç kaybı, yaygın olarak görülür.
Boyun Fıtığı Belirtileri
Boyun fıtığı yaygın olarak 30 ile 50 yaş aralığındaki insanlarda görülür. Kadınlarda görülme oranı erkeklere göre daha fazladır.
Boyun fıtığı olan kişilerde başlıca şu belirtiler görülebilir:
- Boyun, sırt, kol ve omuzlara vuran boyun fıtığı ağrısı
- Kollarda uyuşma
- Kollarda his kaybı
- Kollarda güç kaybı
- Kollarda inceleme ve reflekslerde azalma
- Tedavi edilmeyen durumlarda felce varan his kaybı
Boyun fıtığı belirtileri hasarın oluştuğu bölgeye göre farklılık gösterebilir.
C2 sinir kökünde meydana gelen hasar göz ağrısı, kulak ağrısı ve baş ağrısına neden olabilir.
C3, C4 sinir köklerinde meydana gelen hasar boyun, omuz ve sırt bölgesinde ağrı, hassasiyet gibi belirtilere neden olabilir.
C5 sinir kökünde meydana gelen hasar kolları da etkiler. C5 sinir kökünde fıtıklaşma olan hastalar boyun ve omuz bölgesinde görülen fıtık ağrılarının yanı sıra kollarda his ve güç kaybı yaşayabilirler. Omuzları yukarı kaldırma, kolu dirsekten bükme gibi hareketleri yaparken zorluk yaşayabilirler.
C6 sinir kökünde meydana gelen fıtıklaşma da boyun, omuz,kol ve el bölgeleri etkilenir. C6 bölgesinde oluşan boyun fıtığı kolların ve ellerin yan bölümü ve son 2 parmakta his kaybı meydana gelebilir.
C7 bölgesinde oluşan fıtıklaşma boyun, omuz ağrısının yanı sıra ön kolun arka bölümünde ve orta parmakta his kaybı oluşabilir. Aynı zamanda el bileği ve dirsek hareketlerinde kısıtlama meydana gelebilir. Arka kol reflekslerinde de azalma meydana gelebilir.
C8 bölgesinde meydana gelen fıtıklaşma boyun ve omuz ağrısına ön kolun ve elin orta bölümünde his kaybı oluşabilir. Bu hastalar el baş parmağı başta olmak üzere diğer parmakları ve elin kavrama hissi azalmış olabilir.
T1 sinir kökü fıtıklaşma olan diğer bölgedir. T1 sinir kökünde meydana gelen fıtıklaşma boyun ve omuz ağrısı, el parmaklarında güç kaybı, ön kolun orta bölümünde his kaybına neden olabilir.
Hastaların en sık şikayetçi olduğu belirti boyun ağrısı ve tek taraflı kolda uyuşma, his kaybı, karıncalanmadır.
Boyun Fıtığı Neden Olur?
Boyun fıtığı toplumda en yaygın görülen sağlık şikayetlerinden biridir. Kazalar, travmalar, uzun süre sabit durma, zorlanmalar, stresli yaşam, yanlış pozisyonda uzun süre oturmak, boynu uzun süre hareket ettirmemek, bilgisayar, tv gibi eşyalarla uzun süre vakit geçirmek, gibi nedenleri vardır. İlerleyen yaş nedeniyle diskler su kaybına uğrar, bu durum da boyun fıtığına neden olur. Genetik yapı fıtıklaşma için etkilidir, aile öyküsünde boyun fıtığı olan kişiler risk grubunda olurlar. Şoförler, bankacılar gibi bazı meslek grupları da bu hastalık için risk grubundadır.
Boyun Fıtığı Nasıl Anlaşılır?
Hasta boyun fıtığı belirtileri ve ağrıları nedeniyle hekime başvurur. Hekim önce hastanın şikayetini dinler. Hastanın şikayetlerinin ne zaman başladığı, artıran ve azaltan durumlar, şikayetlerin konumu sorgulanır ve ardından fiziksel muayene yapılır.
Fiziksel muayene sonrası kesin teşhis için bazı laboratuvar tetkikleri, X-ray görüntüleme, bilgisayarlı tomografi, MR, EMG gibi radyolojik tetkikler isteyebilir. Bu işlemler sayesinde fıtığın yeri ve şiddeti tespit edilir.
Boyun fıtığı belirtileri romatolojik veya kanser gibi hastalıkların da belirtisi olabilir. Bu hastalıkları ekarte etmek için laboratuvar testleri önem taşır.
Boyun Fıtığı Tedavisi
Boyun fıtığı tedavisi, fıtığın konumu ve şiddetine göre değişiklik gösterir. Cerrahi işlemler en son tercih edilen tedavidir. Öncelik hastanın doğru pozisyonda durması ve gerekli egzersizleri yaparak sorunlu bölgeyi güçlendirmesidir.
Proloterapi, boyun fıtığı tedavisinde etkin tedavilerden biridir. Proloterapi sayesinde çevre dokulara baskı azalır, bel ve bacak ağrıları giderilir, yaşanan güç kaybı ortadan kalkar.
